Sabah kahvaltılarının değişmez içeceği olan çay, öğlen, ikindi ve akşam yemeklerinin ardından da sevilerek tüketilir. Bu sadece ülkemizde değil dünyanın pek çok ülkesinde de böyledir. Diğer bir deyişle, çay kadim bir kültürdür. Çay ve çay sohbetleri İyi demlenmiş bir fincan çayın keyfi doyumsuzdur. Tabii, kimisi çayı fincanda içer, kimisi de ince belli cam bardakta! Türk kültüründe daha çok cam bardak tercih edilse de annelerimizin çay fincanı takımları ayrı bir değere sahiptir. Çoğu zaman vitrinlerde süs olarak kalsa da, sabahın ilk ışıklarında kahvaltımıza eşlik eden büyük bir fincan çay ile güne başlamak bir başkadır. Bununla birlikte kahvehaneler, kafeteryalar, pastaneler ya da çay bahçeleri de oldukça popüler buluşma yerleridir ki, çayın sosyal hayatımızdaki önemi bu mekânların çokluğu ile gayet iyi anlaşılır. Peki, bu kadar çok sevilen ve tüketilen çaya dair bildiklerimiz nelerdir? Çayın tanımı Çay kültürünün doğduğu yer, birçoğumuzun bildiği gibi Çin’dir. Günümüzden binlerce yıl önce, M.Ö. 3000’lü yıllarda insan hayatına giren çayın ilk içen İmparator Shen Nung’tan başkası değildir. Bu keyifli efsaneye göre, imparator sarayın bahçesinde sıcak su içerken, ağaçlardan birinden kopup, fincana düşen iki yeşil yaprak bu kadim içeceğin başlangıcı olur. Fincandan yüksele güzel koku, imparatorun çok hoşuna gitmiş olacak ki, bu ağacın her yere dikilmesini emretmiştir. Bu arada çayın ‘soylu’ bir içecek olmasının nedeni de ilk tüketen kişinin bir imparator olmasıdır. Bu soylu içeceğin tanımı ise şöyledir: “Çaygiller familyasından küçük bir ağaç ve bu bitkinin dal uçlarındaki yapraklarından hazırlanarak, sıcak ya da soğuk tüketilen içecek.” Demini iyi almış, sıcak bir fincan çayın tadına doyum olmaz. Bununla birlikte iyi hazırlanan, aromalı soğuk bir bardak çayın tadı da bir başka güzel olur. Türklerde çay Çayın dünya üzerinde yolculuğu da oldukça uzun… Bu uzun yolculuk, çayı, çeşitli kültürlerle buluştururken, birçok ritüelin de ortaya çıkmasına neden olmuş. Çayın Türk kültüründeki yerini arkeolojik bilgilerle anlamamız mümkündür. Bu bilgilerin ışığında, çayı ilk kullanan Türk kavminin Hunlar olduğu belirtilir. Türklerin Anadolu’ya gelmeden önce de çayı bildiklerine dair bilgiler de mevcuttur. Bununla birlikte hepimizin bildiği gibi kadim dostumuz çayın, topraklarımıza girişi 1924’lü yıllara uzansa da, Rize’de ilk çay fabrikası 1947 yılında açılmıştır. Ve o gün bugündür çay, sofralarımızın, sohbetlerimizin, buluşmalarımızın ve tabii mutfağımızın ayrılmaz bir parçasıdır. Çay sohbeti bitmez! Çayın yanında neler neler yenmez ki! Bu da apayrı ve oldukça uzun bir yazı konusudur. Peki, çayla tatlandırdığımız lezzetler nelerdir? Örneğin şöyle iyi demlenmiş bir fincan çayın yanında, çayla hazırlanan ıslak bir dilim kek olsa… Çayın yanında birşey aslında çok şey anlatır… Sevgiyle, Afiyetle!